۱۴۰۴/۰۷/۲۸
نقش منگنز در گیاهان
منگنز عنصری حیاتی برای گیاهان است که نقش اصلی آن در فتوسنتز است. منگنز یکی از عناصر ریز مغذی (MicroNutrient) گیاهی است که در آوندهای آبکش حرکت ضعیفی دارد. کمبود منگنز در گیاهان یکی از مشکلات عمومی سراسر دنیاست ولی بیشتر در مناطقی با خاکهای شنی، خاکهایی با مادی ارگانیک زیاد با pH بالاتر از ۶ و خاکهای مناطق استوای دیده میشود. معمولا در مناطقی با رطوبت بالا کمبود منگنز بیشتر دیده میشود.
نقش منگنز در گیاهان
فتوسنتز:
منگنز نقشی کلیدی در فتوسنتز ایفا میکند. این عنصر برای فرآیند اکسیداسیون در فتوسیستم ۲ مورد نیاز است.
تولید لیگنین:
منگنز به عنوان کاتالیزور حدود ۳۵ آنزیم در مسیر تولید لیگنین عمل میکند
آنزیم پروکسیداز:
آنزیم پروکسیداز که مسئول تولید هیدروژن پراکسید است نیز از آنزیمهی وابستهی منگنز است
افزایش تحمل به تنشهای محیطی:
تنشهای اکسیداتیو که باعث باعث ایجاد رادیکالهای آزاد اکسیژن در گیاه میشود. برای رفع مسمومیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز که یک آنزیم وابسته به منگنز است، نیاز است
علائم کمبود منگنز در گیاهان چیست؟
عنصر منگنز در آوند آبکش حرکت ضعیفی دارد و به همین دلیل کمبود منگنز ابتدا در برگهای جوان مشاهده میشود. علائم کمبود در برگهای جوان در برگهای ابتدا بصورت بیرنگی عمومی مشاهده میشود ولی با پیشرفت علائم به شکل زردی بین رگ برگهای گیاه مشاهده میشوند در این حالت رگبرگ ها رنگی تیره تر نسبت به فضای بین خود دارند که به رنگ زرد درآمده است. در گیاهان نازک برگ مانند گندم در برگهای باعث ایجاد لکههای زرد ( کلرز) روی برگهای جوان میشود و در روی برگهای مسنتر این لکه بصورت بافت مارده (کلروتیک) دیده میشوند.
چه گیاهانی به کمبود منگنز حساسترند؟
غلات( گندم، جو، برنج، یولاف و…)، حبوبات( انواع لوبیاها، نخود فرنگی و سویا)، میوههای سنگی(سیب، گیلاس، آلبالو و هلو)، نخیلات، مرکبات، سیبزمینی، چغندرقند و کلزا از گیاهانی هستند که عموما دچار کمبود منگنز شده یا از حضور کود منگنز در برنامهی تغذیهی خود بهرهمند میشوند.
کمبود منگنز در این گیاه مساوی با محصول کمتر، ساختاری ضعیفتر و آسیبپذیری بیشتر نسبت به آفات، بیماریها و تنشهای محیطی است.
بهترین کود منگنز کدام است؟
برای رفع نیازهای گیاه به عنصر منگنز بهترین انتخاب استفاده از کودهای منگنز است. بهترین کودهای منگنز موجود در بازار شامل:
کلات منگنز:
کودهای کلات منگنز جامد و کلات منگنز مایع از دسته کودهایی هستند که برای رفع سریع کمبود منگنز استفاده میشوند. شرکت شیمی کرد کود کلات منگنز جامد و کود کلات منگنز مایع را با استفاده از عامل کلات کنندهی EDTA تولید کرده است که باعث میشود هر دوی این کودها قابلیت آبیاری و محلولپاشی را داشته باشند.
سولفات منگنز:
کود سولفات منگنز از دسته کودهایی است که علاوه بر امکان رفع نسبتا سریع کمبود بصورت محلولپاشی امکان اصلاح خک را در طولانی مدت نیز دارد. کود سولفات منگنز علاوه بر رفع کمبود عنصر منگنز به دلیل داشتن عنصر گوگرد باعث اسیدی شدن خاک نیز خواهد شد. کود سولفات منگنز مونومر بصورت هیدرات مخصوص کشاورزی فرموله شده است و در بالاترین میزان خلوص بستهبندی میشود این کود میتواند در شرایط قلیایی خاک که گیاه توان جذب عنصر منگنز را ندارد این عنصر را برای گیاه شما تامین کند.
نقش سولفات منگنز در گیاهان مختلف
برنج:
کود سولفات منگنز برای گیاهان برنج میتواند باعث کاهش ورس یا خوابیدگی شود ( به دلیل نقش ساختاری در دیواره سلولی و نقش آنزیمی). به علاوه به نقش آن در گرده افشانی موفق باعث افزایش دانه ها و افزایش وزن دانه شود( این اتفاق هم با کمک به جوانه زنی لوله گرده و هم با کمک به فتوسنتز و افزایش سطح سبز گیاه ممکن میشود).
مرکبات:
کود سولفات منگنز یکی از موثرترین کودها برای رفع کمبود منگنز در مرکبات است. این کود در مرکبات باعث انتقال انرژی و کربوهیدرات ها به نقاط در حال رشد بخصوص میوه ها میشود(میتوان نتیجه گرفت حضور کافی این عنصر باعث کاهش تعداد شاخه های نره در مرکبات خواهد شد زیرا یکی از علل اصلی افزایش تعداد این شاخه ها این است که گیاه در واقع با کمبود انرژی روبرو شده پس شاخه هایی تولید میکند که تنها هدف آن ها افزایش سطح سبز فتوسنتز کننده است و همچنین میوه زایی ندارند پس حداکثر انرژی را تولید و حداقل انرژی را مصرف میکنند).
زیتون:
حضور کافی عنصر منگنز به سنتز لیپیدها کمک میکند و درصد روغن را بطور چشمگیری افزایش میدهد.
در تمامی موارد استفاده خاکی این عنصر بیشتر توصیه میشود تا محلولپاشی و باید در نظر داشت بهترین روش مصرف سولفات ها در تناوب با کودهای کلات باشد. ( کلاته ها کمبود را در لحظه و سریع رفع میکنند و در عین حال عامل کلات کننده در خاک باقی مانده و به جذب مابقی عناصر کمک میکند همچنین سولفات موجود در کود با اسیدی کردن خاک علاوه بر کمک به جذب عناصر در کارکرد بهتر کلات ها بسیار تاثیر میگذارد).
کود سولفات منگنز مونومر
تاثیرات:
- .اصلاح خاک به کمک عامل سولفاته
- افزایش جذب عناصر به کمک اسیدی کردن خاک
- تامین عنصر منگنز بخصوص در شرایط قلیایی خاک
- افزایش کیفیت و میزان محصول
ویژگیها:
- محصول تک آبه
- خلوص۹۸.۲٪
- آزادسازی گوگرد بصورت اکسید گوگرد
- پودر شکری
- چگالی ۲.۹۵
نویسنده:
مهندس پارسا صالحی
کارشناس فنی شیمی کرد